Αρχική Πρόσωπα Πάνος Θεοδωρίδης Χρονολόγιο Πρώτη δημοσίευση διηγήματος

01.11.1971 | Πρώτη δημοσίευση διηγήματος

Τον Νοέμβριο του 1971 δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά διήγημά του: «Σχολή Πολέμου» στο περιοδικό Νέα Πορεία ΙΖ’/201-202 (Νοέμβριος-Δεκέμβριος 1971), σ. 158-159.

*    *    *    *    *

Σχολή Πολέμου

Δεν είχε ξημερώσει καλά-καλά και ο λοχαγός με εσήκωσε να μαζέψω τους φαντάρους. Έβρισα, έδειρα, συγχύστηκα και τους κατάφερα να μπούνε σε κύκλο με την εξάρτυση.
     Ο λοχαγός από ’να έγγραφο μας διάβασε τα μαντάτα: ο λόχος εφέδρων μετοίκων διαλυότανε κι είμασταν λεύτεροι μετά το συσσίτιο να τα μαζεύουμε και στο καλό. Όποιος πάντως ήθελε να παραμείνει στο στράτευμα, υπήρχε δυνατότητα να μονιμοποιηθεί σε καμιά αρχοντεία στο Σαλονίκι. Για τίποτα χρήματα, τσιμουδιά. Δυο ζωηρούτσικοι απ’ το Λόγγο άρχισαν να φωνάζουν. Μου ’κανε σήμα ο λοχαγός και μπροστά σ’ όλη τη φανταρία τους δίνω ένα μπερντάχι ξύλο με τη ζωστήρα. Αυτό χειροτέρεψε τα πράματα. Ο κύκλος άρχισε να σαλεύει επικίνδυνα. Μάταια η ευγένειά μας βάζοντας χωνί τα χέρια τούς φωνάζαμε πως η πατρίς ήταν φτωχή και αρκετά τους τάιζε τόσους μήνες.
     Μας φέρθηκαν πολύ ευγενικά. Αφού μας δέσαν πλάτη με πλάτη βούτηξαν τα κλειδιά από το λαιμό μου και ρήμαξαν τις αποθήκες του στρατώνα. Πήραν γυλιούς, καινούργιες κάμες και ρούχα, να ’χουνε τίποτα για πούλημα άμα γυρίζανε στα σπίτια τους. Σε καμιά ώρα φύγανε όλοι παίρνοντας και τ’ άλογα.
     Λυθήκαμε. Με τα πόδια κατεβήκαμε στο Πράβι και επιτάξαμε δυο αλόγατα απ’ τους μπακάληδες. Γινότανε το σώσε. Όταν έμαθε ο κόσμος ότι αποστρατεύτηκε ο Λόχος, άρχισαν να τα μαζεύουν και να φεύγουν σ’ όποιο κάστρο τύχαινε. Μάθαμε ότι όλη η περιοχή έμεινε απροστάτευτη γιατί περίπου πεντακόσιοι φαντάροι απολύθηκαν. Εμείς από το Γενάρη που μας περίλαβε το 265 Διάταγμα περί επιστρατεύσεως μετοίκων λόγω εκτάκτου ανάγκης καθόμασταν σ’ αυτά τα κατσάβραχα και πολεμούσαμε με τις χελώνες. Έκτακτες ανάγκες και κολοκύθια με τη ρίγανη.
     Απ’ το Πράβι αναχωρήσαμε την επομένη, έντεκα Νοεμβρίου. Σταθήκαμε στο χάνι τον άγιο Νικόλα. Οι κυράτζες μάς είπαν ότι πολλοί φαντάροι από την πολλή φτώχεια βγήκαν στο κλαρί κατά Βαρβάρα και Σδραβίκι και να προσέχουμε: μακριά από διαγουμίσματα και τέτοια γιατί οι χωροφύλακες μας έχουν στο μάτι και κρεμούνε απ’ τα πλατάνια με το παραμικρό. Στο χάνι είδα κι έναν παλιό συμμαθητή μου, τον πρώην επαρχιακό έφορο Σερρών επί Σερβοκρατίας, τσανάκι πρώτης και ξηλωμένον απ’ την αποκατάσταση του ’55. Αυτός καλά πληροφορημένος μας έδωσε χαιρετισμούς πως το μέτωπο πήγε κατά διαόλου σ’ όλη τη γραμμή από Στυπείο σε Χριστόπολη και η Τουρκία μας πλακώνει μια και καλή. Τα ταχτικά τμήματα, μας είπε, της περιφερείας Ζαβαλτίας, υποχώρησαν στο Γυναικόκαστρο, ενώ εμείς οι μέτοικοι θεωρηθήκαμε απειροπόλεμοι κι επιζήμιοι στη Ρωμανία.
     Αντί να πάμε κατά Ρεντίνα, ανεβήκαμε Στεφανινά. Εκεί μάθαμε ότι η Τουρκιά την έφαγε την Γκουμουλτζήνα και ο Γαζής είναι τώρα με καλό φουσάτο στης Ξάνθειας τον κάμπο.
     Νά που ο προκομένος ο πρωτοστάτορας πάλι κουταμάρες έκανε και μας απόλυσε μια χαρά φαντάρους. Και τώρα πού θα τους βρει; Με τους χαντούμηδες της σχολής πολέμου Βεροίας έγινε ποτέ προκοπή;
     Ψυχανεμιστήκαμε, κι ο λοχαγός μαζί, ότι θα μάζευαν τις ευγένειές μας ως εκπαιδευτές και συμφωνήσαμε ντούκου πρώτα τον παρά κι έπειτα βάζουμε τα γαλόνια. Μας θέλαν κι οι πρωτόγεροι να βάλουμε μπροστά καμιά τριανταριά γύφτους να διορθώσουμε το πυργί που ήταν στ’ αμπέλια, αλλά δίναν μόνον «σάγιν και κάμισιν» οπότε βράστους.
     Βγήκαμε Λαγκαδά που ο λοχαγός είχε σπίτι και αποθήκη με όπλα. Καθήσαμε καμιά βδομάδα και τα πουλήσαμε σε Αθωνίτες, σε παλαιούς Κατακουζηνικούς, σε Βουλγαρόφρονες και σ’ άλλους, που η Ρωμανία δεν επέτρεπε είσοδο στα καστέλια της, λόγω ανατρεπτικών ιδεών. Έτσι αυτοί πιστεύανε ότι θα ’σωζαν το τομάρι τους και μεις πήξαμε στο άσπρο.
     Ανεβήκαμε Σαλονίκι, πήγαμε στην γραμματεία πολεμικού υλικού. Εξηγήσαμε την περίπτωσή μας και ζητήσαμε δουλειά. Ο υπάλληλος είπε απλώς ότι εκκρεμούσε και για τους δυο μας καταγγελία επί πωλήσει στρατιωτικού υλικού, αγωγή του κράτους για εγκατάλειψη πολεμικού υλικού και παρότρυνσιν αλλοτρίων εις αρπαγήν και τελικά σύστησε να παρουσιαστούμε με γερό μπαχτσίσι την άλλη μέρα στο δικαστή οπωσδήποτε, αλλιώς θα μας φόρτωνε και κατηγορία ως βαρλααμικών. Όσο για δουλειά εκπαιδευτή, υπήρχαν έμπειροι της σχολής πολέμου Βεροίας και δεν ήταν τρελοί να προσλάβουν χωριάτες απ’ τη Μπομπόλιανη, όπως ελόγου μας.
     Βγήκαμε από το Σαλονίκι και κάναμε τσαρδάκι στους Αποστόλους. Άμα φτάσαν οι προφυλακές του Γαζή εκεί, δηλώσαμε υποταγή. Ο Γαζής είναι έξυπνος άνθρωπος και καλός και μας έδωσε τριάντα γυμνούς κι είπε πως για να μας δεχτεί να πηγαίναμε να τους ντύναμε. Βαρέσαμε κι εμείς τ’ οψαρατίκιο στο Σταυρό και ντύσαμε πενήντα. Τότε μας έβαλε στ’ αριστερά του με τους άλλους χριστιανούς και μεις του πήραμε σε μια μέρα το Βαρδάρι, που ’χε ογδόντα σιδερωμένους Ρωμαίους απ’ τη σχολή πολέμου Βεροίας. Την αράξαμε μετά εκεί. Ο λοχαγός άνοιξε ένα χάνι κι εγώ πουλάω κι αγοράζω άλογα στο φόρο.

Το timelines.gr είναι ένας τρόπος για να παρακολουθήσουμε την πορεία προσώπων μέσα στο χρόνο και την Ιστορία, τις διαδρομές και τους σταθμούς τους. Δεν είναι απλά ένας τρόπος ταξινόμησης και παρουσίασης αρχείων, είναι ένα εργαλείο διαχείρισης μνήμης. Το timelines.gr είναι ένας ιστότοπος και μια υπηρεσία που προσφέρει το Ίδρυμα Λαμπράκη.
Το timelines.gr είναι ένας τρόπος για να παρακολουθήσουμε την πορεία προσώπων μέσα στο χρόνο και την Ιστορία, τις διαδρομές και τους σταθμούς τους. Δεν είναι απλά ένας τρόπος ταξινόμησης και παρουσίασης αρχείων, είναι ένα εργαλείο διαχείρισης μνήμης. Το timelines.gr είναι ένας ιστότοπος και μια υπηρεσία που προσφέρει το Ίδρυμα Λαμπράκη.
Το timelines.gr είναι ένας τρόπος για να παρακολουθήσουμε την πορεία προσώπων μέσα στο χρόνο και την Ιστορία, τις διαδρομές και τους σταθμούς τους. Δεν είναι απλά ένας τρόπος ταξινόμησης και παρουσίασης αρχείων, είναι ένα εργαλείο διαχείρισης μνήμης. Το timelines.gr είναι ένας ιστότοπος και μια υπηρεσία που προσφέρει το Ίδρυμα Λαμπράκη.
Το timelines.gr είναι ένας τρόπος για να παρακολουθήσουμε την πορεία προσώπων μέσα στο χρόνο και την Ιστορία, τις διαδρομές και τους σταθμούς τους. Δεν είναι απλά ένας τρόπος ταξινόμησης και παρουσίασης αρχείων, είναι ένα εργαλείο διαχείρισης μνήμης. Το timelines.gr είναι ένας ιστότοπος και μια υπηρεσία που προσφέρει το Ίδρυμα Λαμπράκη.